Over de hersenontwikkeling van prematuren is nog steeds relatief weinig bekend. Normaal gesproken ontwikkelen de hersenen van ongeboren baby zich terwijl de baby nog in de baarmoeder zit. Daarbij vindt de belangrijkste ontwikkeling in de laatste drie maanden van de zwangerschap plaats. Wanneer een baby na een voldragen zwangerschap geboren wordt, is de hersenstructuur al ongeveer gelijk aan die van een volwassene.

Als een baby dus voor 28 zwangerschapsweken geboren wordt, heeft dit een grote invloed op dit proces. Precies die belangrijke laatste fase in de ontwikkeling kan dan niet meer in de beschermende omgeving van de baarmoeder plaatsvinden. De hersenen zijn dan bij de geboorte vaak kleiner en nog niet voldoende gerijpt. Dit kan op latere leeftijd problemen geven. Bijvoorbeeld concentratieproblemen die zich rond de basisschoolleeftijd openbaren, of een minder goed sociaal en/of cognitief functioneren.

Nog weinig bekend over de hersenontwikkeling van prematuren

Momenteel kan de hersenontwikkeling van te vroeg geboren baby’s alleen vergeleken worden met die van voldragen baby’s. Over de hersenontwikkeling van baby’s die nog niet geboren zijn, is nog niet veel bekend. Daardoor weten artsen bijvoorbeeld nog steeds niet waarom het ene kind op latere leeftijd wel cognitieve problemen krijgt en het andere niet.

Vermoed wordt dat dit te maken heeft met alle prikkels die baby’s na een vroeggeboorte in het ziekenhuis te verwerken krijgen. Bijvoorbeeld door de geluiden en het licht op de afdeling, door de voeding die ze via een sonde krijgen, doordat ze vaak geprikt moeten worden, of door operaties en behandelingen. Het zou kunnen dat de hersenen van prematuren zich sneller ontwikkelen door al deze stimuli die ongeboren baby’s niet krijgen.

MRI-studie YOUth

Om de hersenontwikkeling van premature baby’s ‘eerlijk’ te kunnen vergelijken, is YOUth gestart met een MRI-studie onder zwangere vrouwen. YOUth is een samenwerking van UMC Utrecht en Universiteit Utrecht en doet al jaren onderzoek naar de hersenontwikkeling van pasgeboren baby’s en kinderen tot 16 jaar. De nieuwe MRI-studie is een uitbreiding van het YOUth Baby & Kind onderzoek.

De hersenontwikkeling van prematuren vergelijken met die van voldragen baby’s

Voor dit nieuwe onderzoek krijgen honderd gezonde zwangere vrouwen een MRI-scan. Tijdens deze scans wordt gekeken naar het volume en de structuur van de hersenen van hun ongeboren baby, en naar de verschillende hersenonderdelen. Allemaal elementen die informatie geven over de rijpheid van de hersenen.

Op deze manier willen artsen en onderzoekers de hersenen van deze ongeboren baby’s zo goed mogelijk in kaart brengen. Zodat een te vroeg geboren baby van 31 zwangerschapsweken oud, straks kan worden vergeleken met een ongeboren baby met die zelfde termijn van 31 weken.

Kennis vergroten om de behandeling te kunnen verbeteren

De kennis over de gevolgen van prematuriteit wordt steeds groter en de behandeling steeds beter. Daarmee houden gelukkig steeds minder kinderen schade over aan hun vroeggeboorte, maar medici kunnen nog steeds niet goed voorspellen of een baby later in zijn leven wel of niet last zal ondervinden en in welke mate.

Met deze studie hopen de onderzoekers de zorg voor te vroeg geboren baby’s nog meer te verbeteren. Als er meer bekend wordt over de hersenontwikkeling van deze baby’s, kunnen artsen eerder diagnoses stellen en risico’s identificeren. En hoe vroeger in het proces ze dit kunnen doen, hoe vroeger ze kunnen beginnen met behandelen van kinderen waarvan wordt verwacht dat ze ontwikkelingsproblemen zullen krijgen. Hopelijk kunnen de gevolgen voor kinderen hiermee in de toekomst nog meer worden verkleind.